Kalendarium najważniejszych wydarzeń w Polsce

Lata 40.

  • 17 I 1945 - zdobycie prawobrzeżnej Warszawy przez wojska radzieckie.
  • 19 I 1945 - generał Leopold Okulicki wydał rozkaz o rozwiązaniu Armii Krajowej.
  • 1 II 1945 - Rząd Tymczasowy i Prezydium KRN przeniosły się do Warszawy z Lublina.
  • 4 - 11 II 945 - konferencja w Jałcie – przedstawiciele mocarstw uznają przesunięcie granic Polski na zachód kosztem Niemiec, zastrzegając, że ostateczne ustalenia w tej kwestii może przynieść dopiero konferencja pokojowa. Przyjmują linię Curzona za wschodnią granicę Polski. Zreorganizowany Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, powstały poprzez dołączenie do Rządu Tymczasowego polityków demokratycznych z kraju i emigracji ma przeprowadzić „wolne i nieskrępowane” wybory.
  • 11 II 1945 - 1 Armia Ludowego Wojska Polskiego (LWP) przełamała główna linię obrony Wału Pomorskiego.
  • 8 III 1945 - 6 Dywizja Piechoty 1 Armii LWP doszła do brzegu Bałtyku, na zachód od Kołobrzegu.
  • 18 III 1945 - zdobycie Kołobrzegu przez wojska 1 Armii LWP, akt ponownych zaślubin z morzem.
  • 23 III 1945 - powstaje Korpus Bezpieczeństwa Publicznego, który niebawem zmienia nazwę na Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego KBW - jednostka podległa Ministrowi Bezpieczeństwa Publicznego, a jej zadaniem była ochrona urzędników państwowych i zwalczanie podziemia zbrojnego.
  • 27 III 1945 - aresztowanie 16 przywódców polskiego państwa podziemnego przez NKWD i osadzenie ich w Moskwie w siedzibie NKWD na Łubiance.
  • 30 III 1945 - kapitulacja niemieckiego garnizonu na Westerplatte.
  • 9 - 21 IV 1945 - 3 Dywizja Strzelców Karpackich, 5 Kresowa Dywizja Piechoty i 2 Brygada Pancerna brały udział w bitwie o Bolonię.
  • 10 IV 1945 - Rząd RP w Londynie mianował Stefana Karbońskiego - Delegatem Rządu na Kraj.
  • 16 IV 1945 - 1 Armia LWP przełamała niemiecki pas obrony na lewym brzegu Odry.
  • 19 IV 1945 - Rząd RP w Londynie podjął decyzję o powołaniu podziemnej organizacji, o nazwie Delegatura Sił Zbrojnych na Kraj. Gen. Władysław Anders, w dniu 7 V 1945, powołał na jej dowódcę pułkownika Jana Rzepeckiego. Zadaniem tej instytucji było podejmowanie działań przeciwko terrorowi radzieckiemu oraz zbieranie niezbędnych informacji.
  • 21 IV 1945 - podpisanie „układu o przyjaźni, wzajemnej pomocy i współpracy powojennej” między J. Stalinem a E. Osóbką – Morawskim, ważny na 20 lat - automatycznie przedłużany, co 5 lat.
  • 22 IV 1945 - 2 Armia LWP poniosła poważne straty w walkach o dotarcie na przedmieścia Drezna.
  • 6 V 1945 - 1 Dywizja Pancerna generała Stanisława Maczka wkroczyła do Wilhelmshaven.
  • 30 IV - 3 V 1945 - część sił 1 Armii LWP brała udział w szturmie Berlina.
  • 3 V 1945 - 1 Armia LWP sforsowała Hawelę i doszła nad rzekę Łabę, kończąc swój szlak bojowy.
  • 7 - 11 V 1945 - 2 Armia LWP wzięła udział w operacji praskiej 1 Frontu Ukraińskiego.
  • 8/9 V 1945 - kapitulacja Niemiec.
  • 10 V 1945 - wyzwolenie Helu.
  • 17 V 1945 - Apel Rady Jedności Narodowej i Delegata Rządu na Kraj o wyjście żołnierzy z podziemia, postulat ułożenia poprawnych stosunków z ZSRR, utworzenie rządu reprezentatywnego dla społeczeństwa polskiego, uwolnienie aresztowanych przywódców podziemnego państwa polskiego, przestrzeganie podstawowych praw człowieka w Polsce, swobodne wybory do sejmu, opuszczenie terytorium Polski przez jednostki Armii Czerwonej, a także bojkot „samozwańczego” Rządu Tymczasowego.
  • 21 VI 1945 - sąd moskiewski wydaje wyrok w sprawie szesnastu przywódców polskiego państwa podziemnego.
  • 28 VI 1945 - w wyniku rozmów miedzy przedstawicielami niektórych ugrupowań politycznych w kraju i na emigracji powołano Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej (TRJN). Premierem został Edward Osóbka - Morawski.
  • 28 VI 1945 - uznanie TRJN przez Francję.
  • 1 VII 1945 - Rada Jedności Narodowej podejmuje decyzje o samorozwiązaniu. Większość działaczy RJN podjęła decyzje o współpracy z TRJN.
  • 5 VII 1945 - uznanie przez USA, Wielka Brytanie, oraz Chiny TRJN.
  • 16 VII -2 VIII 1945 - konferencja mocarstw w Poczdamie podejmuje uchwałę o przekazaniu Polsce terenów po Odrę i Nysę Łużycką oraz uchwałę o wysiedleniu ludności niemieckiej.
  • 31 VII 1945 - konferencja przyjęła jednomyślnie uchwałę o przekazaniu Polsce Ziem Zachodnich i Północnych, choć oficjalnie tylko „pod zarząd”.
  • 20 VII 1945 - do Polski przybył prymas kardynał August Hlond. W tym samym czasie powstało też Polskie Stronnictwo Ludowe – ze Stanisławem Mikołajczykiem jako prezesem.
  • 24 VII 1945 - rozmowy delegacji polskiej z ministrami spraw zagranicznych trzech wielkich mocarstw.
  • 2 VIII 1945 - dekret o amnestii dla członków organizacji politycznych i wojskowych.
  • 6 VIII 1945 - zostaje rozwiązana Delegatura Sił Zbrojnych na Kraj.
  • 16 VIII 1945 - podpisanie „umowy miedzy Polską a ZSRR o wynagrodzeniu szkód wyrządzonych przez okupację niemiecką”.
  • 16 VIII 1945 - Edward Osóbka – Morawski i Wiaczesław Mołotow podpisali w Moskwie umowę o polsko-radzieckiej granicy państwowej. Umowa powoływała się na ustalenia konferencji jałtańskiej, a następnie poczdamskiej.
  • 2 IX 1945 - utworzenie konspiracyjnej organizacji „Wolność i Niezawisłość”.
  • 10 IX 1945 - podpisanie umów z USA i Wielka Brytanią o repatriacji Polaków i Niemców.
  • 12 IX 1945 - TRJN wypowiada konkordat z 1925 roku. Pretekstem jest mianowanie przez Stolicę Apostolską podczas II wojny światowej duchownych niemieckich w polskich diecezjach.
  • 16 X 1945 - Polska jako członek założyciel (członek pierwotny), podpisuje Kartę Narodów Zjednoczonych ONZ - jako 51 kraj.
  • 30 X 1945 - w Krakowie umiera Wincenty Witos. Pochowany zostaje w rodzinnych Wierzchosławicach.
  • 14 IX 1945 - podpisanie umowy między Polską a UNRRA w sprawie dostaw towarów do Polski.
  • 13 XI 1945 - utworzenie Ministerstwa Ziem Odzyskanych.
  • 16 IX 1945 - dekret „o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy Polski”. Kary wiezienia lub śmierci za udział w organizacjach nielegalnych, posiadanie broni, sabotaż gospodarczy, zdradę tajemnicy wojskowej oraz „wprowadzenie w błąd władzy”.
  • 6 - 13 XII 1945 - I Zjazd PPR w Warszawie.
  • 27 XII 1945 - przystąpienie Polski do utworzonego w Bretton Woods 22 lipca 1945 roku - Międzynarodowego Funduszu Walutowego oraz Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju.
  • 3 I 1946 - ustawa KRN o upaństwowieniu przemysłu.
  • 19 – 21 I 1946 – Kongres PSL. Prezesem wybrano Stanisława Mikołajczyka.
  • 19 I 1946 - na Wawel powrócił „Dzwon Zygmunta” – wywieziony podczas II wojny światowej.
  • 28 I 1946 - memorandum rządu polskiego w sprawie zbrodni hitlerowskich popełnionych na obywatelach polskich, złożone w Międzynarodowym Trybunale Wojskowym w Norymberdze.
  • 17 II 1946 - utworzenie przez PPR Bloku Stronnictw Demokratycznych mający doprowadzić do ich zwycięstwa w zbliżających się wyborach parlamentarnych.
  • 21 II 1946 - Utworzenie Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej - tzw. ORMO.
  • 21 II 1946 - W tym samym dniu powstał Komitet Porozumiewawczy Organizacji Polski Podziemnej (Stronnictwo Narodowe, WiN) Opracowano memoriał do ONZ w sprawie sytuacji politycznej w Polsce.
  • 3 V 1946 - manifestacja poparcia dla Mikołajczyka w Krakowie. Milicja użyła siły do rozpędzenia demonstrantów, liczni uczestnicy zajść zostali aresztowani. Podobne manifestacje zorganizowano w Łodzi, Katowicach i Zabrzu.
  • 21 - 29 VI 1946 - proces zbrodniarza hitlerowskiego Artura Greisera byłego namiestnika Rzeszy w tzw. Kraju Warty, przed Najwyższym Trybunałem Narodowym w Poznaniu. Skazany na śmierć. Wyrok wykonano 21 lipca 1946 r.
  • 30 VI 1946 - przeprowadzenie referendum - głosowanie ludowe.
  • 4 VII 1946 - pogrom kielecki. W Kielcach rozeszła się pogłoska o tym, że Żydzi porwali polskiego chłopca. Tłum przystąpił do mordowania Żydów mieszkających w domu przy ulicy Planty. Chłopiec odnalazł się, okazało się, że wcale nie został porwany. W wyniku pogromu zamordowano około 40 osób.
  • 5 VII 1946 - dekret o utworzeniu Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk powstanie zinstytucjonalizowanej formy cenzury.
  • 22 VII 1946 - w Warszawie oddano do użytku most Poniatowskiego.
  • 6 IX 1946 - dekrety Rady Ministrów o ustroju rolnym i osadnictwie na Ziemiach Zachodnich.i Północnych.
  • 6-8 IX 1946 - amerykański sekretarz stanu James Byrnes zakwestionował poczdamskie decyzje w sprawie granic zachodnich Polski.
  • 16 IX 1946 - oświadczenie rządu ZSRR o nienaruszalności granic Polski na Odrze i Nysie Łużyckiej.
  • 16 IX 1946 - Ustawa KRN (ostatnia sesja przed wyborami) o Narodowym Trzyletnim Planie Odbudowy Gospodarczej (1947 – 1949). Założenia: usuniecie zniszczeń wojennych, szybki rozwój przemysłu, scalenie Ziem Zachodnich i Północnych z resztą kraju.
  • 23 IX 1946 - uchwałą KRN powołano Komisję Specjalną do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym (działa do 1955 roku).
  • 26 IX 1946 - Rada Ministrów wydała bezprawną uchwałę o pozbawieniu obywatelstwa polskiego sześciu generałów, w tym Władysława Andersa, Antoniego Chruściela, Stanisława Kopańskiego, i Stanisława Maczka, a także kilkudziesięciu innych wysokich ranga polskich oficerów.
  • 29 X 1946 - aresztowanie grupy dowódców WiN, w tym pułkownika Franciszka Niepokólczyckiego.
  • 23 XI - 11 XII 1946 - proces członków Komendy Głównej Narodowych Sił Zbrojnych i Organizacji Polskiej. Zapadają wyroki śmierci.
  • 4 I - 3 II 1947 - proces przywódców WiN, m. in. pułkownika Jana Rzepeckiego.
  • 8 I 1947 - Umiera generał Tadeusz Kutrzeba – dowódca Armii Poznań w 1939 roku.
  • 19 I 1947 - wybory do Sejmu Ustawodawczego.
  • 4 - 22 II 1947 - pierwsza sesja sejmu.
  • 5 II 1947 - wybór występującego oficjalnie jako bezpartyjnego Bolesława Bieruta na prezydenta RP- urząd ten sprawował do uchwalenia konstytucji w 1952 roku.
  • 19 II 1947 - uchwalenie Małej Konstytucji.
  • 22 II 1947 - uchwalenie przez Sejm amnestii dla więźniów politycznych, byłych działaczy państwa podziemnego.
  • 11 III - 2 IV 1947 - proces w Warszawie hitlerowskiego zbrodniarza wojennego Rudolfa Hoessa komendanta obozu w Oświęcimiu.
  • 28 III 1947 - w walce z UPA pod Baligrodem zginął gen. Karol Świerczewski.
  • 17 IV 1947 - akcja „Wisła” – po likwidacji głównych sił Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) nastąpiło przesiedlenie ludności ukraińskiej.
  • 27 IV 1947 - otwarcie pierwszych po wojnie Międzynarodowych Targów Poznańskich.
  • 3 VI 1947 - utworzenie Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych w Warszawie.
  • 6 VI 1947 - zmarł Władysław Raczkiewicz prezydent na emigracji, jego następcą został August Zaleski.
  • 2 VII 1947 - powstanie Rady Ochrony Pomników Męczeństwa.
  • 3 VII 1947 - ustawa o odbudowie miasta stołecznego Warszawa.
  • 10 X 1947 - memorandum Stanisława Mikołajczyka do Stalina w sprawie sytuacji w Polsce.
  • 19 X 1947 Stanisław Mikołajczyk opuścił Polskę.
  • 16 XI 1947 - Wybór nowego prezesa PLS został nim Józef Niećko.
  • 25-27 IV 1948 - proces zbrodniarza wojennego Alberta Förstera byłego gauleitera Gdańska
  • 3 VI 1948 - plenum KC PPR zapowiedź zjednoczenia polskiego ruchu robotniczego.
  • 23 - 25 VI 1948 - konferencja w Warszawie ministrów spraw zagranicznych Albanii, Bułgarii, Czechosłowacji, Polski, Rumunii, Węgier i ZSRR w sprawie uchwał konferencji londyńskiej, na której zdecydowano utworzyć państwo zachodnioniemieckie.
  • 25 - 28 VIII 1948 - Międzynarodowy Kongres Intelektualistów we Wrocławiu.
  • 31 VIII - 31 IX 1948 - Plenum KC PPR - uchwała w sprawie tzw. „odchylenia prawicowo-nacjonalistycznego” reprezentowanego przez zwolenników W. Gomułki. Zmiany w kierownictwie partii - powołanie Bolesława Biureta na stanowisko sekretarza generalnego KC PPR.
  • 22 X 1948 - umiera kardynał August Hlond, arcybiskup warszawski i gnieźnieński. Prymasem Polski został kardynał Stefan Wyszyński.
  • 5 - 15 XI 1948 - proces działaczy WRN przed sadem Rejonowym w Warszawie, oskarżonych o usiłowanie „zmiany przemocą demokratycznego ustroju państwa polskiego”.
  • 15 - 21 XII 1948 - Kongres Zjednoczeniowy PPR i PPS. Powstaje PZRP - przyjęcie deklaracji ideowej, statutu oraz wytycznych planu 6-letniego. Przewodniczącym KC PZPR został Bolesław Bierut.
  • 14 I 1949 - podpisanie polsko-brytyjskiej umowy handlowej na lata 1949-1953.
  • 7 IV 1949 - ustawa o likwidacji analfabetyzmu w Polsce.
  • 22 VIII 1949 - otwarcie w Warszawie Trasy W-Z oraz Mostu Śląsko-Dąbrowskiego.
  • 30 IX 1949 - rząd polski zerwał stosunki dyplomatyczne z Jugosławią.
  • 6 XI 1949 - Marszałek ZSRR Konstanty Rokossowski został marszałkiem Polski.
  • 11-13 XI 1949 - Plenum KC PZPR poświecone „zadaniom partii w walce o czujność rewolucyjną”. W. Gomulka, Z. Kliszko, M. Spychalski usunięci z władz partii.
  • 27-29 XI 1949 - Kongres Zjednoczeniowy ruchu ludowego. PSL i SL połączono w Zjednoczone Stronnictwo Ludowe, uzależnione od wpływów PZPR.

Lata 50.

  • 20 III 1950 - ustawa o radach narodowych jako terenowych organach jednolitej władzy państwowej, ustawa o przejęciu przez państwo dóbr kościelnych.
  • 14 IV 1950 - podpisanie porozumienia miedzy rządem RP i Episkopatem w sprawie uregulowania stosunków miedzy państwem a Kościołem.
  • 5 V 1950 - ustawa o „socjalistycznej dyscyplinie pracy”. Wprowadzono system kar porządkowych i sądowych do 3 miesięcy aresztu za nieprzestrzeganie tej ustawy.
  • 28 VI 1950 - ustawa o powszechnej elektryfikacji wsi i osiedli. Zmiana podziału administracyjnego kraju - utworzenie nowych województw - koszalińskiego, opolskiego i zielonogórskiego.
  • 6 VII 1950 - podpisanie w Zgorzelcu układu między Polską a NRD o granicy polsko - niemieckiej na Odrze i Nysie Łużyckiej.
  • 21 VII 1950 - ustawa o planie sześcioletnim (1950 - 1955).
  • 28 X 1950 - reforma systemu pieniężnego 3 złote nowe za 100 złotych dotychczasowych przy oszczędnościach w PKO powyżej 100tys. relacja 1 zł za 100 zł. Zakaz posiadania walut obcych, złotych monet, złota i platyny.
  • 8 I 1951 - ustawa o przejęciu aptek na własność państwa.
  • 18 I 1951 - zniesienie święta 3 Maja i niektórych świat kościelnych jako dni wolnych.
  • 18 - 23 VII 1951 - proces w Warszawie zbrodniarzy hitlerowskich - Jrgena Stroppa i Franza Konrada, kierujących likwidacją warszawskiego getta.
  • 23 VIII1951 - w Krakowie zmarł kardynał Adam Sapieha, metropolita krakowski.
  • 31 VII - 12 VIII 1951 - proces generałów m.in. Stanisława Tatara, Jerzego Kirchmayera i wielu innych wysokich rangą oficerów, oskarżonych o „spisek w celu przejęcia władzy”. Zapadają bardzo surowe wyroki w tym liczne wyroki śmierci.
  • 2 VIII 1951 - aresztowanie Władysława Gomułki pod zarzutem „kontaktów z grupami nacjonalistów” i odchylenie „prawicowo-nacjonalistyczne”.
  • XII 1951 - nowa ustawa o szkolnictwie wyższym wzorowana na ustawie radzieckiej –ograniczenie samorządności uczelni, rektorów i prorektorów mianuje minister.
  • 2 V 1952 - rozpoczęła swoja działalność Rozgłośnia Polska Radia Wolna Europa.
  • 22 VII 1952 - uchwalenie przez Sejm Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, 21 sierpnia Sejm uchwalił ustawę o planie sześcioletnim.
  • 26 X 1952 - wybory do Sejmu wg zasad ustalonych w Konstytucji (głosowanie na jedna listę zgłoszona przez tzw. „Front Narodowy”)
  • 20 X 1952 - wybór przez Sejm Rady Państwa pod przewodnictwem Aleksandra Zawadzkiego.
  • 21 XI - 1952 - 18 III 1954 powstaje i działa rząd pod przewodnictwem Bolesława Bieruta.
  • 5 III 1953 Zmarł Józef Stalin.
  • 7 III 1953 - uchwała Rady Państwa o przemianowaniu miasta Katowice na Stalinogród i o nadaniu Pałacowi Kultury i Nauki w Warszawie imienia Józefa Stalina.
  • 8 V 1953 - list Episkopatu Polskiego na ręce Biureta w sprawienie przestrzegania porozumień z 1950 roku.
  • 14 - 22 IX 1953 - proces przed sądem Wojskowym w Warszawie biskupa Czesława Karczmarka pod zarzutem „działalności na szkodę ZSRR, dywersji i szpiegostwa”
  • 26 IX 1953 - aresztowanie kardynała Stefana Wyszyńskiego. Więziony był w Rywałdzie, następnie w Stoczku Warmińskim, Prudniku Śląskim zaś od 27 października 1955 roku w Komańczy.
  • 10 - 17 III 1954 - II Zjazd PZPR. Rezygnacja Bolesława Bieruta ze stanowiska prezesa Rady Ministrów. W związku z wybraniem go na stanowisko I sekretarza KC PZPR.
  • 7 XII 1954 - zniesienie Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego powołanie w to miejsce Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Komitetu ds. Bezpieczeństwa Publicznego przy Radzie Ministrów.
  • 13 XII 1954 - zwolnienie Władysława Gomułki z wiezienia.
  • 18 II 1955 - uchwała Rady Państwa o zakończeniu stanu wojennego między Polska a Niemcami.
  • 11 - 14 V 1955 - z udziałem ZSRR, Polski, Czechosłowacji, NRD, Węgier, Rumunii, Bułgarii oraz Albanii odbyła się w Warszawie konferencja, na której utworzono Układ Warszawski – pakt militarno - polityczny.
  • 3 VII - 14 VIII 1955 - w Warszawie odbywał się Światowy Festiwal Młodzieży i Studentów. Otwarcie Festiwalu odbyło się na Stadionie Dziesięciolecia, zbudowanego w ciągu niecałego roku
  • 18 XI 1955 - powołano w Warszawie Towarzystwo Łączności z Wychodźstwem „Polonia”
  • 6 III 1956 - zwolniono z wiezienia Mariana Spychalskiego.
  • 12 III 1956 - śmierć Bolesława Bieruta w Moskwie.
  • 23 IV 1956 - aresztowanie byłego wiceministra bezpieczeństwa publicznego gen. R. Romkowskiego i byłego dyrektora X Departamentu MBP A. Fejgina pod zarzutem pozbawienia wolności wielu niewinnych ludzi i stosowania niedozwolonych metod śledczych.
  • 23 - 28 IV 1956 - uchwała Sejmu o amnestii. Zwolnienie około 35 tys. osób i rehabilitacja wielu innych.
  • 28 IV 1956 - uchylenie wyroków w sprawie procesu generałów z 1951 roku.
  • 28 VI 1956 - robotnicy Zakładów im. Hipolita Cegielskiego w Poznaniu (wówczas Zakłady imienia Stalina Poznań ZISPO) rozpoczęli strajk, żądając podwyższenia płac. Do manifestujących pod gmachem Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego wojsko otworzyło ogień. Walki uliczne w Poznaniu trwały do 30 czerwca 1956 roku. Liczni zabici i ranni.
  • 22 VII 1956 - wizyta delegacji radzieckiej z premierem Nikolajem Bułganinem na czele. Delegacja wyraziła swoje zaniepokojenie w związku z „liberalizacją” w Polsce.
  • 17 X 1956 - wiec studencki na Politechnice w związku z pogłoskami o przygotowaniach puczu wojskowego przeciwników przemian demokratycznych w Polsce.
  • 18 X 1956 - odprawa u radzieckiego dowódcy okręgu warszawskiego gen. Andrijewskiego. Przygotowano listę 700 osób do aresztowania.
  • 19 X 1956 - marsz radzieckich dywizji pancernych w kierunku Warszawy.
  • 19 X 1956 - rozpoczęły się obrady VIII plenum KC PZPR. Obrady przerwano po nieoczekiwanym przybyciu do Warszawy delegacji Biura Politycznego KC KPZR w składzie: znalazł się m.in. Nikita Chruszczow. W Warszawie ogłoszono stan pogotowia oddziałów robotniczych, poparcie dla robotników zadeklarowało wojsko polskie, społeczeństwo zaczęło demonstrować poparcie dla przemian demokratycznych. Wiec na Politechnice Warszawskiej.
  • 20 X 1956 - odlot delegacji radzieckiej, a radzieckie dywizje pancerne wróciły do swoich baz.
  • 21 X 1956 - wybrano Biuro Polityczne i sekretariat KC. Pierwszym sekretarzem został Władysław Gomułka.
  • 24 X 1956 - ludność Warszawy zebrała się na Placu Defilad - wita owacyjnie Władyslawa Gomułkę.
  • 29 X 1956 - zwolnienie z wiezienia kardynała Stefana Wyszyńskiego.
  • 13 XI 1956 - Sejm odwołał marszałka ZSRR i Polski Konstantego Rokossowskiego ze stanowiska ministra obrony narodowej, ministrem został gen. Marian Spychalski.
  • 15 - 18 XI 1956 - wizyta delegacji polskiej na czele z Gomułką udała się do Moskwy.
  • 31 XII 1956 - dekret rady Państwa o obsadzeniu stanowisk kościelnych. Państwo zapewniło sobie wpływ na obsadę stanowisk kościelnych oraz na tworzenie parafii i diecezji.
  • 10 - 11 I 1957 - uchwała o rozwiązaniu istniejącego od 1948 Związku Młodzieży Polskiej, w jego miejsce powstał Związek Młodzieży Socjalistycznej i Związek Młodzieży Wiejskiej.
  • 20 I 1957 - wybory do Sejmu.
  • 20 II 1957 - Sejm powołał na przewodniczącego Rady Państwa Aleksandra Zawadzkiego a na prezesa Rady Ministrów Józefa Cyrankiewicza.
  • 25 III 1957 - umowa miedzy rządami PRL i ZSRR o trybie nowej repatriacji Polaków z ZSRR.
  • 12 - 14 VIII 1957 strajk tramwajarzy.
  • 2 - 5 X 1957 - w Warszawie odbyły się wiece protestacyjne studentów przeciwko zamknięciu przez władze liberalnego tygodnika „Po prostu”. Starcia milicji z manifestantami trwały przez kilka dni.
  • 2 X 1957 - plan Rapackiego - zgłoszony na XII Sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ w sprawie utworzenia strefy bezatomowej w Europie Środkowej.
  • 25 I 1958 - ustawa o radach narodowych - znaczne rozszerzenie uprawnień rad narodowych.
  • 14 II 1958 - memorandum Polski do rządów ZSRR i USA Wielkiej Brytanii, Francji, Czechosłowacji, NRD, Belgii, Danii, Kanady, RFN. Propozycja utworzenia strefy bezatomowej w Europie Środkowej.
  • 9 X 1958 - 8 III 1959 - Proces Ericha Kocha, zbrodniarza hitlerowskiego przed Sądem Wojewódzkim w Warszawie, skazany na karę śmierci, choć kary nie wykonano ze względu na zły stan zdrowia.
  • 29 X 1958 - Ogólnopolski Komitet Frontu Jedności Narodu podjął inicjatywę powołania Społecznego Funduszu Budowy Tysiąca Szkół („1000 szkół na Tysiąclecie”)
  • 10 - 19 III 1959 - Zjazd PZPR. Ponowny wybór Gomułki na stanowisko I sekretarza KC PZPR.
  • 13 XII 1959 - wybór Polski na niestałego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ.

Lata 60.

  • 27 IX 1960 - wystąpienie polskiej delegacji na czele z Władysławem Gokułką na czele, na XV Sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ, zgłoszenie propozycji przerwania wyścigu zbrojeń, zakazu posiadania broni atomowej dla tych państw, które jej jeszcze nie mają.
  • 16 XI 1960 - przyjęcie Polski do GATT – Ogólny Układ w sprawie Taryf celnych i Handlu)
  • 16 I 1961 - sprowadzenie do kraju z Kanady skarbów wawelskich, przede wszystkim arrasów.
  • 19 VIII 1961 - zarządzenie ministra oświaty w sprawie prowadzenia punktów katechezy w związku z wycofaniem religii ze szkół.
  • 20 III 1962 - ustawa Sejmu zaostrzająca kontrolę nad zgromadzeniami publicznymi: zjazdy, wiece, manifestacje, prelekcje i pielgrzymki.
  • 18 III 1964 - dekret zakazujący Cyganom prowadzenia koczowniczego trybu życia.
  • 23 IV 1964 - ustawa o nieprzedawnianiu zbrodni hitlerowskich w Polsce.
  • 21 IX 1965 - orędzie biskupów polskich do Episkopatu Niemiec w związku z nadchodzącymi obchodami Millenium - słynne: „przebaczamy i prosimy o przebaczenie” - wydarzenie wykorzystane przez komunistów do walki z Kościołem w Polsce.
  • 9 I 1966 - odmowa wydania paszportu kardynałowi Stefanowi Wyszyńskiemu; przed jego wyjazdem do Rzymu.
  • 17 IV 1966 - oświadczenie Gomułki, że rząd nie pozwoli na przyjazd do Polski dostojników kościelnych z zagranicy zaproszonych na obchody Millenium.
  • 3 V 1966 - obchody milenijne w Częstochowie, mszę odprawił arcybiskup Karol Wojtyła, a kazanie wygłosił kardynał Stefan Wyszyński.
  • 16 II 1967 - do Polski przybywa wysłannik Watykan w celu zbadania sytuacji Kościoła w Polsce.
  • 27 V 1967 - papież Paweł VI mianował czterech biskupów - we Wrocławiu, Opolu, Gorzowie i Olsztynie. Wcześniej byli oni wikariuszami generalnymi mianowanymi przez Prymasa Polski.
  • 29 V 1967 - Arcybiskup metropolita krakowski Karol Wojtyła zostaje mianowany kardynałem
  • 12 VI 1967 - rząd PRL zerwał stosunki dyplomatyczne z Izraelem.
  • 18 - 24 VI 1967 - VI Kongres Związków Zawodowych. Gomułka potępił agresję izraelską na Bliskim Wschodzie.
  • 6 - 12 IX 1967 - wizyta prezydenta Francji Chrlesa de Gaulle’a w Polsce. Trasa podróży wiodła przez Warszawę, Kraków, Oświęcim, Katowice, Zabrze i Gdańsk.
  • 19 II 1968 - protest studentów do Sejmu przeciwko zdjęciu z desek Teatru Narodowego „Dziadów” A. Mickiewicza w reżyserii K. Dejmka.
  • 29 II 1968 - zebranie oddziału warszawskiego Związku Literatów Polskich - potępienie machinacji władz.
  • 8 III 1968 - początek niepokojów studenckich, ale także ostrej reakcji władz.
  • 12 - 19 III 1968 - fala strajków studenckich w Warszawie, Łodzi, Toruniu, Wrocławiu Krakowie itd.
  • 21 - 23 III 1968 - strajk okupacyjny na Uniwersytecie Warszawskim. Protesty polskich intelektualistów.
  • 9 IV 1968 - rezygnacja Edwarda Ochaba z funkcji przewodniczącego Rady Państwa.
  • 9 - 11 IV 1968 - wybór Mariana Spychalskiego na przewodniczącego Rady Państwa.
  • 3 V 1968 - podczas mszy na Jasnej Górze odczytano „Słowo Episkopatu Polski” o wydarzeniach marcowych.
  • 20 VIII 1968 - oświadczenie rządu PRL: „działacze partyjni i państwowi Czechosłowacji zwrócili się do Polski ZSRR i innych sojuszniczych pastw z prośbą o udzielenie bratniemu narodowi czechosłowackiemu natychmiastowej pomocy”
  • 30 IX 1968 - władze ponownie odmawiają wydania paszportu Prymasowi Polski.
  • 15 X 1968 - oświadczenie Episkopatu Polski o naruszeniu przez rząd PRL wolności Kościoła w Polsce.

Lata 70.

  • 3 - 4 V 1970 - uroczystości we Wrocławiu z okazji 25 - lecia powrotu polskiej organizacji kościelnej na Ziemiach zachodnich.
  • 11 V 1970 - w Londynie zmarł generał Władysław Anders.
  • 12 XII 1970 - władze zaskoczyły społeczeństwo olbrzymią podwyżka cen.
  • 14 XII 1970 - w Gdańsku robotnicy Stoczni zebrali się przed budynkiem dyrekcji a następnie uformowali pochód i poszli pod budynek KW.
  • 15 XII 1970 - strajk w Gdańsku, podpalenie budynku KW, dochodzi do starć, pierwsze ofiary – ranni i zabici.
  • 17 XII 1970 - strajki robotnicze w Szczecinie
  • 19 XII 1970 - posiedzenia Biura Politycznego KC PZPR - zapowiedź usunięcia Władysława Gomulki ze stanowiska.
  • 20 XII 1970 - VII Plenum KC PZPR wybrało na I sekretarza Edwarda Gierka. Premierem został Piotr Jaroszewicz.
  • 1 V 1971 - manifestacje na Wybrzeżu w Gdańsku i w Gdyni.
  • 31 V - 1 VI 1972 - wizyta prezydenta USA Richarda Nixona w Warszawie.
  • 19 23 VI 1972 - wizyta prezydenta Jugosławii Josifa Broz-Tito w Warszawie.
  • 5 - 8 VIII 1973 - wizyta sekretarza generalnego ONZ Kurta Waldheima w Warszawie.
  • 5 X 1973 - porozumienie polsko-francuskie o rozwoju współpracy gospodarczej, naukowej i technicznej.
  • 8 - 13 X 1973 - oficjalna wizyta Edwarda Gierka w USA. Podpisanie oświadczenia o współpracy gospodarczej, przemysłowej i technologicznej.
  • 12 XII 1973 - list polskich intelektualistów i artystów do władz PRL z żądaniem udostępnienia Polakom zamieszkałym z ZSRR kontaktu z polską kulturą, a także posiadania polskiego szkolnictwa.
  • 12 V 1975 - nowy podział administracyjny kraju na 49 województw.
  • 10 II 1976 - Sejm uchwalił poprawki do Konstytucji, m. in. kierownicza rola PZPR czy wierność sojuszowi z ZSRR.
  • 24 VI 1976 - Sejm uchwalił znaczna podwyżkę cen. Wybuch strajków w Radomiu, Ursusie, Płocku - siłowe stłumienie wystąpień robotniczych liczni ranni i aresztowani.
  • 13 VIII 1976 - wprowadzono kartki na cukier.
  • 29 IX 1976 - powstaje Komitet Obrony Robotników.
  • 1 I 1977 - KOR ogłosił akt solidarności z opozycjonistami czechosłowackimi, którzy wydali „Kartę 77”.
  • 25 III 1977 - powstaje Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela.
  • V 1977 - w Krakowie znaleziono zwłoki studenta związanego z KOR Stanisława Pyjasa.
  • 10 - 13 VII 1977 - wizyta sekretarza generalnego ONZ Kura Waldheima.
  • 28 IV 1978 - powstał Komitet Założycielski Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża.
  • 30 V 1979 oświadczenie KSS KOR w sprawie dramatycznej sytuacji gospodarczej, społecznej i moralnej w Polsce”.
  • 2 - 10 VI 1979 pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski.

Lata 80.

  • 11 - 15 II 1980 - VIII Zjazd PZPR ponownie na stanowisko I sekretarza wybrano Edwarda Gierka.
  • 1 VII 1080 - władze wprowadzają znaczna podwyżkę cen żywności zwłaszcza mięsa i wędlin nie podając tej informacji do wiadomości społeczeństwa. Jednak informacja o planowanych podwyżkach szybko się rozeszła i wywołała olbrzymie niezadowolenie.
  • 1 VII 1980 - rozpoczynają się pierwsze strajki w Warszawie, radomiu Ursusie, Sanoku, Tczewie, Rzeszowie. Strajki wybuchają także w Poznaniu, Grudziądzu, Żyrardowie, i wielu innych miastach.
  • 14 VIII 1980 - strajk w Stoczni Gdańskiej.
  • 17 VIII 1980 - Międzyzakładowy Komitet Strajkowy sformułował 21 postulatów strajkowych, z których pierwszy dotyczył zgody władz na utworzenie wolnych związków zawodowych.
  • 18 VIII 1980 - strajki rozpoczynają się w Szczecinie
  • 21 VIII 1980 - władze wysyłają do Trójmiasta komisję rządową na czele z Wojciechem Jasielskim, podobną komisję wysłano też do Szczecina.
  • 23 VIII 1980 - na Wybrzeżu zaczyna się strajk generalny.
  • 30 VIII 1980 - podpisano porozumienia miedzy komisja Wacława Barcikowwkiego w Szczecinie
  • 31 VIII 1980 - podpisanie porozumienia w Gdańsku miedzy Lechem Wałęsa a Komisja Jasielskiego.
  • 5/6 IX 1980 - posiedzenie VI Plenum KC PZPR - w czasie, którego usunięto Edwarda Gierka, nowym szefem partii został Stanisław Kania.
  • 17 IX 1980 - spotkanie przedstawicieli związkowych w Gdańsku w celu zadecydowania o kształcie organizacyjnym ruchu.
  • 23 IX 1980 - aresztowanie Leszka Moczulskiego i zaostrzenie represji ze strony milicji i władz partyjnych.
  • 24 IX 1980 - Komitet Założycielski „Solidarności” złożył w Sądzie Wojewódzkim w Warszawie wniosek o rejestracje związku wraz z projektem statutu.
  • 22 X 1980 - gen. Wojciech Jaruzelski wydał rozkaz opracowania planu wprowadzenia w Polsce stanu wojennego przez specjalny zespól w ramach Sztabu Generalnego.
  • 24 X 1980 - Sąd Wojewódzki w Warszawie zarejestrował NSZZ „Solidarność” wprowadzając do statutu związku poprawki, głównie dotyczyły prawa do strajku.
  • 30 X 1980 - Stanisław Kania przebywa w Moskwie, gdzie delegacja polska spotyka się z krytyka ze strony Leonia Breżniewa I sekretarza KC KPZR , za zbytnie ustępstwa wobec sil antysocjalistycznych w Polsce.
  • 10 XI 1980 - Sąd Wojewódzki zatwierdził statut „Solidarności”.
  • 3 XII 1980 - prezydent USA Jimmy Carter wysyła depeszę do Breżniewa żądając umożliwienia rządowi i narodowi polskiemu samodzielnego rozwiązania swych trudności i ostrzegając przed negatywnymi skutkami ewentualnego użycia siły przez ZSRR przeciw Polsce. Z podobną interwencją wystąpił papież Jan Paweł II.
  • 5 XII 1980 - w Moskwie odbyło się posiedzenie przywódców Układu Warszawskiego, poświecone głównie sytuacji w Polsce. Jaruzelski przedstawił własną koncepcję opanowania sytuacji własnymi siłami, choć na Kremlu rozważano jeszcze możliwość inwazji na PRL, ale zaczyna przeważać opinia, ze należy wyręczyć się wojskiem polskim, nawet za cenę przedłużenia czasu potrzebnego na przygotowanie stosownych kroków.
  • 10 XII 1980 - Krajowa Komisja Porozumiewawcza wydała oświadczenie o zaniechaniu dalszych żądań płacowych i zaapelowała do członków związku o niepodejmowanie akcji strajkowych. Władze podpisały porozumienie z pracownikami służby zdrowia. Wygasały tez powoli inne napięcia.
  • 12 II 1981 - funkcje premiera objął gen. Wojciech Jaruzelski
  • 4 III 1981 - spotkanie delegacji polskiej - Kani, Jaruzelskiego w Moskwie z władzami radzieckimi w sprawie działań przeciw wzrostowi znaczenia „Solidarności” w Polsce.
  • 8-9 III 1981 Powstał NSZZ Rolników Indywidualnych.
  • 16 III 1981 rozpoczęły się ćwiczenia wojsk „Sojusz 81”.
  • 19 III 1981 prowokacja w Bydgoszczy – pobicie trzech czołowych działaczy „Solidarności” w tym Jana Rulewskiego.
  • 27 III 1981 - masowy strajk ostrzegawczy.
  • 28 III 1981 - IX Plenum KC PZPR.
  • 30 III 1981 - odwołanie strajku generalnego w Polsce.
  • 7 IV 1981 - zakończenie ćwiczeń „Sojusz 81”.
  • 12 IV 1981 - nastąpiła rejestracja NSZZ RI „Solidarność”.
  • 13 V 1981 - w Rzymie dokonano zamachu na Jana Pawła II.
  • 28 V 1981 - zmarł Prymas Stefan Wyszyński.
  • 7 VII 1981 - Prymasem został Kardynał Józef Glemp.
  • 14 VII 1981 - rozpoczął się IX Zjazd PZPR.
  • 27 – 30 VII 1981 - strajki w Łodzi.
  • 5 - 10 IX 1981 - pierwsza tura Ogólnokrajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność” w Hali Sportowej „Oliwia” w Gdańsku.
  • 16 IX 1981 - oświadczenie KC PZPR negatywnie oceniające Zjazd „Solidarności”.
  • 4 XI 1981 - nieudana próba zawarcia kompromisu na spotkaniu Wałęsa - Glemp - Jaruzelski.
  • 26 XI 1981 - druga tura Ogólnokrajowego Zjazdu Delegatów „Solidarności” - przewodniczącym związku został Lech Wałęsa.
  • 3 XII 1981 - spotkanie przedstawicieli regionów „Solidarności” z Lechem Wałęsą w Radomiu.
  • 13 XII 1981 - wprowadzenie stanu wojennego na terenie całego kraju przez władze. Powstanie Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON).
  • 15 XII 1981 - Rada Główna Episkopatu wezwała do obrony godności i praw człowieka.
  • 16 XII 1981 - pacyfikacja kopalni „Wujek” - doszło do otwarcia ognia do strajkujących górników padają ranni i zabici.
  • 26 I 1982 - Sejm potwierdził konieczność wprowadzenie stanu wojennego.
  • 22 IV 1982 - powstała Tymczasowa Komisja Koordynacyjna podziemnej „Solidarności”
  • 1 V 1982 - manifestacje „Solidarności” w wielu miastach.
  • 13 V 1982 - zamieszki w Krakowie, są ranni i aresztowani.
  • 21 VII 1982 - utworzenie Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego. PRON, w jego skład wchodziły: PZPR, ZSL, SD a także środowiska świeckich katolików współpracujących z władzami - PAX, PZKS, UChS.
  • 8 X 1982 - Sejm uchwalił „ustawę o związkach zawodowych”, co w praktyce oznaczało delegalizację „Solidarności”.
  • 29 XI 1982 - gen. Kiszczak odbył rozmowę z Lechem Wałęsą, internowanym wówczas w Arłamowie.
  • 14 XI 1982 - uwolnienie Lecha Wałęsy z internowania.
  • 28 XI 1982 - komisja założycielska Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego (PRON) zwróciła się do Sejmu z prośbą o zakończenie stanu wojennego.
  • 18 XII 1982 - Sejm uchwala ustawę o szczególnej regulacji prawnej w okresie zawieszenia stanu wojennego.
  • 22 I 1983 - Tymczasowa Komisja Koordynacyjna wydała oświadczenie programowe „Solidarność dziś” zapowiedź miedzy innymi instytucji i organizacji reżimowych, walka o godność robotników i ich warunki pracy i płacy, krzewienie myśli niezależnej.
  • 12 V 1983 - zamordowanie w Warszawie Grzegorza Przemyka - manifestacja antyreżimowa podczas pogrzebu.
  • 16 - 23 VI 1983 - druga pielgrzymka Jana Pawła II do Polski
  • 23 VI 1983 papież odbył prywatna wycieczkę do Doliny Chochołowskiej, gdzie spotkał się z Lechem Wałęsą.
  • 14 VII 1983 - przygotowania do zniesienia stanu wojennego, jednocześnie przyznanie ministrowi spraw wewnętrznych olbrzymich kompetencji.
  • 20 - 21 VII1983 - podczas posiedzenie Sejmu dokonano zmiany Konstytucji, wprowadzając zapis o PRON.
  • 22 VII 1983 - Rada Państwa zniosła stan wojenny na terenie Polski. Ogłoszono tez częściowa amnestię. Zwolniono wszystkich internowanych z wyjątkiem kilkunastu działaczy KOR.
  • 31 VIII 1983 - obchody rocznicy podpisania porozumień sierpniowych, burzliwe manifestacje tłumione przez ZOMO i milicję.
  • 5 X 1983 - Lech Wałęsa otrzymał Nagrodę Nobla.
  • 19 X 1984 - porwano księdza Jerzego Popiełuszkę, a następnie bestialsko zamordowano.
  • 1 VII 1985 - wejście w życie nowelizacji prawa karnego - zaostrzenie prawa.
  • 24 VII 1985 - nowelizacja ustawy związkowej. Poddanie ściślejszej kontroli przez partie związków zawodowych.
  • 13 X 1985 - wybory, klęska władz - społeczeństwo gremialnie zbojkotowało wybory.
  • 6 XI 1986 - generał Wojciech Jaruzelski objął funkcję przewodniczącego Rady Państwa, ale zachował także stanowisko I sekretarza KC PZPR.
  • 26 IV 1986 - katastrofa w Czarnobylu - władze przez trzy dni zwlekały z podaniem tej informacji do publicznej wiadomości.
  • 11 IX 1986 - minister spraw wewnętrznych gen. Kiszczak zapowiedział zwolnienie wszystkich więźniów politycznych z wyjątkiem oskarżonych o szpiegostwo.
  • 5 XII 1986 - powołanie Rady Konsultacyjnej przy przewodniczącym Rady Państwa.
  • 8 – 14 VI 1987 - Trzecia pielgrzymka Jana Pawła II do Polski.
  • 15 VII 1987 - Sejm uchwala „ustawę o Rzeczniku Praw Obywatelskich”, którego powołuje Sejm. Pierwszym Rzecznikiem została profesor Ewa Łętowska.
  • 26 - 29 IX 1987 - wizyta w Polsce Georga Bush’a, wiceprezydenta USA.
  • 29 XI 1987 - referendum w sprawie prowadzenia reform gospodarczych w Polsce. Porażka władz – społeczeństwo odrzuciło rządowy program „naprawy gospodarki”.
  • 1 II 1988 - podwyżka cen żywności - klęska planów uzyskania równowagi rynkowej, dalsze pogorszenie warunków życiowych ludności.
  • 25 IV 1988 - Strajki w Bydgoszczy, dzień później strajk w Nowej Hucie.
  • 1 V 1988 - największe demonstracje od czasu wprowadzenia stanu wojennego.
  • 2 V 1988 - strajk w Stoczni Gdańskiej
  • 11 - 14 VI 1988 - wizyta Michała Gorbaczowa w Polsce.
  • 15 VIII 1988 - kolejna fala strajków, głównie na Śląsku.
  • 17 VIII 1988 - strajk portu w Szczecinie.
  • 20 VIII 1988 - strajk w Porcie Północnym i Stoczni Gdańskiej. Robotnicy domagają się legalizacji „Solidarności”.
  • 31 VIII 1988 - pierwsze spotkanie Wałęsy z Kiszczakiem, zapowiedz rozmów „okrągłego stołu”. Wałęsa podjął się wygaszenia strajków, co było warunkiem rozpoczęcia rozmów z władzą.
  • 2 IX 1988 - w zasadzie koniec strajków, zaistniały przesłanki do rozpoczęcia konsultacji strony rządowej z opozycją.
  • 15 IX 1988 - kolejne spotkanie Wałęsy z Kiszczakiem, nazajutrz rozpoczynają się rozmowy w willi rządowej w Magdalence.
  • 27 IX 1988 – nowym premierem zostaje Mieczysław Rakowski.
  • 11 XI 1988 – brutalna pacyfikacja manifestacji w całej Polsce organizowanych z okazji rocznicy odzyskania Niepodległości.
  • 20 XII 1988 - rozpoczęło się X Plenum KC PZPR. Ogłoszono, że partia opowiada się za rozmowami „okrągłego stołu” i za zniesieniem ograniczeń w tworzeniu związków zawodowych w tym i „Solidarności”.
  • 27 I 1989 - podczas kolejnej tury rozmów w Magdalence ustalono tematykę rozmów „okrągłego stołu” i ustalono termin tych rozmów.
  • 6 II 1989 - rozpoczęły się rozmowy „okrągłego stołu”.
  • 5 IV 1989 - doszło do podpisania dokumentów wypracowanych przy „okrągłym stole” - faktem stał się powrót „Solidarności” na scenę polityczną i społeczną w Polsce. Doszło do zawarcia kontraktu przedwyborczego, a termin wyborów ustalono na początek czerwca 1989 roku. Porozumienie osiągnięte przy „okrągłym stole” miało historyczne znaczenie, ponieważ zapoczątkowało pokojowe przemiany w Polsce w kierunku demokratyzacji życia politycznego i gospodarczego. Porozumienie to było także pewnego rodzaju początkiem demokratycznych przemian w skali całego bloku wschodniego.
  • 7 IV 1989 - Sejm uchwalił nowa ordynacje wyborczą zmienił Konstytucje, wprowadzając instytucję Senatu i prezydenta.
  • 17 IV 1989 - ponownie zarejestrowano NSZZ „Solidarność”.
  • 1 V 1989 - do zamieszek doszło w Gdańsku, Warszawie i Wrocławiu.
  • 4 VI 1989 - odbyły się wybory do Sejmu kontraktowego. Olbrzymi sukces „Solidarności”. 
  • 19 VII 1989 - Zgromadzenie Narodowe wybiera gen. Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta.
  • 29 VII 1989 - po wyborze na prezydenta, Jaruzelski rezygnuje ze stanowiska I sekretarza KC PZPR, nowym szefem partii zostaje Mieczysław Rakowski.
  • 1 VIII 1989 – prezydent Jaruzelski zaproponował na urząd premiera gen. Kiszczaka, choć w Sejmie jego szanse zdawały się być stosunkowo niewielkie.
  • 7 VIII 1989 - Wałęsa wystąpił z inicjatywą utworzenia koalicji OKP, ZSL i SD.
  • 17 VIII 1989 - doszło do formalnego porozumienia koalicyjnego miedzy ZSL, SD i OKP, w wyniku czego, dwa dni później gen. Kiszczak zrzekł się misji tworzenia rządu, a na sugestie Lecha Wałęsy zadanie to powierzono Tadeuszowi Mazowieckiemu.
  • 24 VIII 1989 - Sejm powołuje na stanowisko premiera Tadeusza Mazowieckiego.
  • 12 IX 1989 - Tadeusz Mazowiecki zaproponował skład nowego rządu. Weszli do niego przedstawiciele ZSL, SD oczywiście OKP i pięciu ministrów z PZPR.
  • 9 - 14 XI 1989 - wizyta kanclerza RFN Helmuta Kohla w Polsce, której punktem kulminacyjnym staje się „gest pojednania” z polskim premierem podczas mszy w Krzyżowej.
  • 29 XII 1989 - Sejm dokonuje zmiany w Konstytucji, co oznacza formalny koniec PRL. Nowa nazwa państwa to Rzeczpospolita Polska.

Od Jałty do Jesieni narodów