Rodzaje prawa

dział: Prawo

Współcześnie znawcy tematu wyróżniają następujące rodzaje prawa:

 

Prawo międzynarodowe (publiczne)– reguluje stosunki międzypaństwowe oraz pomiędzy państwami, a innymi podmiotami prawnymi np. organizacje międzynarodowe. Obejmuje prawo dyplomatyczne, konsularne i obywatelskie. Celem prawa międzynarodowego jest rozwijanie współpracy oraz  rozstrzyganie kwestii spornych na drodze rozstrzygnięć pokojowych. Źródłem jego stanowienia są umowy i zwyczaje międzynarodowe, uchwały organizacji międzynarodowych oraz  orzecznictwo sądów międzynarodowych. W razie naruszenia norm mogą być podjęte sankcje międzynarodowe o charakterze politycznym, dyplomatycznym lub ekonomicznym.

 

Wyróżniamy także prawo międzynarodowe prywatne, regulujące stosunki pomiędzy podmiotem krajowym, a cudzoziemcami, opisujące również sytuację cudzoziemców w danym kraju (np. sprawy spadkowe w małżeństwach mieszanych, czy procedury rozwodowe i wiele innych).  Prawo międzynarodowe prywatne wywiera wpływ na prawo wewnętrzne danego kraju. Źródłem podstawowym prawa międzynarodowego są umowy międzynarodowe. W Polsce są to następujące akty prawne:

  • Konstytucja RP art. 37,52,79,
  • Ustawa Prawo prywatne międzynarodowe z 12 listopada 1965 roku, DZ.U. Nr 46 poz 290,
  • Ustawa o obywatelstwie polskim zawarta w Dz.U z 2000 r Nr 28 poz 353,
  • Ustawa o cudzoziemcach zawarta w Dz.U. 13.06.2003r

 

Przykładem omawianego prawa międzynarodowego prywatnego, niech będzie Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 4 października 2007 roku w sprawie utworzenia strzeżonego ośrodka dla cudzoziemców w Białymstoku.

 

Prawo europejskie – rozumiane jako prawo stworzone w ramach przepisów Unii Europejskiej, obowiązujące w państwach członkowskich. Niektórzy znawcy przedmiotu traktują go jako część prawa międzynarodowego.

 

Prawo krajowe (wewnętrzne) – obejmujące system prawa wytworzony w danym państwie, reguluje zachowanie jednostek i zbiorowości, organów państwowych i samorządowych.

 

Źródłami prawa międzynarodowego są umowy i konwencje międzynarodowe, natomiast źródłami prawa krajowego są: konstytucja, ustawy i uchwały.

 

Wśród wyżej wymienionych gałęzi prawa najbardziej rozbudowane jest prawo krajowe (wewnętrzne), gdyż posiada największą ilość sprecyzowanych kategorii, czyli norm prawnych regulującą szczegółowo daną dziedzinę życia społecznego. Współcześnie zwiększa się ilość gałęzi prawa, gdyż wraz z rozwojem cywilizacyjnym powiększa się liczba dziedzin, w których obywatele oczekują szczegółowych zabezpieczeń prawnych. Oprócz tego zwiększa się ewidentnie zakres władzy publicznej. Jeszcze innym powodem opisywanego zjawiska jest upowszechnienie idei ochrony praw człowieka .

 

Gałęzie prawa można podzielić na:

  • gałęzie prawa prywatnego - regulującego stosunki prawne pomiędzy jednostkami, które traktowane są jako równorzędne podmioty prawne np. prawo cywilne, prawo rodzinne, prawo pracy, prawo handlowe, prawo bankowe.
  • gałęzie prawa publicznego - regulującego stosunki pomiędzy instytucjami państwa oraz na płaszczyźnie organy państwowe- jednostka lub organy państwowe – określona grupa. Podmioty prawne nie są traktowane równorzędnie, ale według zasady podporządkowania niższych – wyższym. Przykładem są: prawo konstytucyjne, karne, prawo administracyjne, prawo cywilne procesowe.
Podział prawa
  • Typy prawa na świecie
  • Rodzaje prawa