Podział ze względu na formę władzy

Państwo totalitarne – istotą państwa totalitarnego jest kontrola władz nad wszystkimi dziedzinami życia obywatela oraz powszechna indoktrynacja. Władza skupiona jest w ręku jednej osoby lub partii. Nie ma trójpodziału władzy, ani legalnie działającej opozycji. Interes jednostki nie jest najważniejszy, liczy się jedynie dobro państwa. Stosowany jest powszechnie aparatu przymusu i terroru. Przykładami takich państw były faszystowskie Włochy, III Rzesza i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich.

Państwo demokratyczne – swoimi początkami sięga czasów starożytnych. Opiera się na zasadach suwerenności narodu, trójpodziału władzy, pluralizmie politycznym i gospodarczym, strzeże praw mniejszości, przestrzega prawa i konstytucji. Do najważniejszych wartości uznawanych w państwie demokratycznym należą: wolność, równość, sprawiedliwość oraz tolerancja. Wyróżniamy dwa modele państwa demokratycznego – państwo liberalne i socjalne. W państwie demokratycznym liberalnym obowiązuje zasada trójpodziału władzy, a za kierunek polityki państwa odpowiada parlament i organy przez niego wybrane. Państwo jest gwarantem poszanowania praw obywatelskich, nienaruszalności własności prywatnej, oraz zasad gospodarki rynkowej (przy czym ingerencja państwa w gospodarkę jest ograniczona do minimum). Przykładami takich państw były Wielka Brytania za czasów pełnienia urzędu premiera przez Margaret Thatcher oraz Stany Zjednoczone przed 1929 r. Państwo demokratyczne socjalne charakteryzuje się dużą aktywnością w kształtowaniu polityki socjalnej (duże nakłady na świadczenia socjalne, tworzenie ustawodawstwa sprzyjającego pracownikowi). Przykładem takiego państwa jest Szwecja.